27 رجب عید مبعث پیامبر اکرم (ص) رحمة للعالمین بر جهانیان مبارک باد
بعثت برگزیده‌شدن حضرت محمد(ص) به پیامبری و آغاز رسالت اوست که بنابر مشهور، در ۲۷ رجب سال چهلم عام الفیل روی داده است. از این‌رو در فرهنگ شیعی، ۲۷ رجب به‌عنوان «عید مبعث» گرامی داشته می‌شود. بعثت پیامبر سرآغاز دین اسلام و مقدمه برچیده‌شدن بت‌پرستی از حجاز بود.
واژه‌شناسی
بعثت به معنای برگزیدن فردی به پیامبری از سوی خدا و آغاز دوره نبوتش است. هرچند بعثت درباره برگزیدن همه پیامبران به نبوت کاربرد دارد اما از آن برگزیدن حضرت محمد به پیامبری به ذهن متبادر می‌شود.[۱] از این‌رو در فرهنگ اسلامی، روز مبعث به روزی گفته می‌شود که حضرت محمد(ص) به رسالت مبعوث شده است.[۲] بعثت در لغت به معنای برانگیختن است[۳] همچنین به معنای ارسال[۴] و روانه کردن نیز آمده است.[۵]
بعثت در قرآن کریم، به معنای برانگیختن و فرستادن پیامبران برای هدایت مردم[۶] و نیز حشر مردگان به کار رفته است.[۷] در قرآن کریم از بعثت پیامبر(ص) تعبیر به منت شده است.
منّت از ریشه «منّ»، به معناى سنگى است که براى وزن کردن اجسام به کار مى‌رود و اعطاکردن هر نعمت سنگین و گرانبهایى را منّت گویند. وبعثت پیامبر(ص) به واسطه آثار وبرکات فراوانی که دارد نیز منت یعنی نعمتی بسیار بزرگ معرفی شده است.[۸]
زمان و مکان بعثت پیامبر(ص)
طبق گفته مورخان، بعثت چهل سال پس از عام الفیل و بیستمین سال حکومت خسرو پرویز بر ایران روی داده است. برخی از منابع ۱۷ یا ۱۸ رمضان، یا یکی از روزهای ربیع الاول را روز بعثت دانسته‌اند،[۱۰] و قول مشهور در میان شیعیان ۲۷ رجب است.[۱۱] پیامبر در غار حرا به نبوت رسید.
ماجرای آغاز رسالت پیامبر
«در پایان روزگار ساسانیان که ایران و بیزانس دو دولت بزرگ آن روز جهان، آخرین رمق خود را ... از دست داده بودند ... در سرزمین حجاز که تقریبا فراموش عالمی بود نیروی تازه‌یی پدید آمد که بزودی بالید و بر کشید و دیری نپایید که طومار قدرتهای بزرگ جهان را درهم نوشت.»[۱۲]
پیامبر وقتی که در غار حرا به تفکر و عبادت مشغول بود، با نزول نخستین آیات سوره علق، بعثتش آغاز شد و با نخستین آیات سوره مدثر ادامه یافت.[۱۳] پیامبر(ص) ابتدا همسرش خدیجه(س) و پسر عمویش علی(ع) را در جریان نبوت خویش قرار داد. سه سال بعد با نزول آیه وأنذرْ عشیرتک الْأقْربین ﴿۲۱۴﴾ (ترجمه:و خویشان نزدیکت را هشدار ده.)[شعراء–۲۱۴] آشنایانش را از نبوت خود آگاه کرد و در همان سال با نزول آیه فاصْدعْ بما تؤْمر وأعْرضْ عن الْمشْرکین ﴿۹۴﴾ (ترجمه:پس آنچه را بدان مأموری آشکار کن و از مشرکان روی برتاب)[حجر–۹۴] نبوتش را علنی کرد. پیامبر(ص) نخستین بار در بازار عکاظ ،[یادداشت ۱]جایی که مردم برای تجارت در آن جمع بودند و عده‌ای نیز در بلندی‌های آن به بیان اشعار تازه و داستان‌های گوناگون مشغول بودند، دعوت خویش را آشکار کرد.[یادداشت ۲] ابولهب و عده‌ای به پیروی از او پیامبر(ص) را آزار رساندند؛ اما ابوطالب در حمایت از پیامبر(ص) آنان را تنبیه کرد.[۱۷]
واکنش پیامبر به نزول فرشته وحی
« در سن چهل سالگى بر ضدّ بت‌پرستى، و پستى و بیدادگرى که در آن روزگار، در میان مردمش سخت رواج داشت، قد برافراشت و مردم عرب را که دائما چون درّندگان با یک دیگر در جدال و ستیز بودند،به یگانگى خواند و گفت باید از پرستش بتان چشم بپوشند و خداى یگانه و بى‌شریک را که نزائیده و زائیده نشده و کسى همتاى او نیست بپرستند و با یک دیگر برادر و برابر باشند و هیچ کس را جز به وسیلۀ پرهیزگارى امتیازى ندهند...»[۱۸]
اولین وحی، همراه با هیبت و احساس سنگینی بار عظیم رسالت توسط جبرئیل بر پیامبر(ص) نازل شد. پیامبر در کودکی به واسطه پاکی درونی که داشت و نیز بیزاری از محیط فاسد آن زمان مکه، میل به تنهایی و گوشه‌گیری از شهر و دیار خود را داشت. به همین جهت، عزلت‌های یک ماهه در کوه‌های اطراف مکه و بعد بازگشت به شهر، خواب‌هایی که حال و هوای جهان غیب داشت، شنیدن صدای فرشته وحی پیش از بعثت و ارتباط سه ساله اسرافیل و ۲۰ ساله جبرئیل با ایشان[۱۹] آمادگی‌هایی بوده که ایشان را برای ابلاغ پیامبری مهیا می‌ساخته است. البته روایات دیگری وجود دارد که پیامبر(ص) را ناآشنا به فضای وحی و ارتباط با فرشتگان معرفی می‌کند: نگاه ناباورانه پیامبر(ص) به حادثه وحی و ترس از پریشان خاطری یا جن زدگی، مشورت با خدیجه و تأییدگرفتن از ورقة بن نوفل به عنوان شاهد پیامبری او و آرام شدن حضرت با دلداری وی، مضامین این دسته از روایات است[۲۰] این دسته از روایات با سیر رشد و فضای تربیتی حاکم بر پیامبر(ص) و بصیرت و بینش او نسبت به وظیفه سنگین رسالت، ناسازگار دانسته شده است.[۲۱]
.jfif)
.jfif)
.jfif)
.jfif)
نظر دهید