سلام بر محرم، سلام بر حسین(ع)
وقایع ماه محرم اتفاقات مهم ماه محرم، اولین ماه سال قمری. شهادت امام حسین(ع) و یاران وی از مهمترین اتفاقات این ماه است. ماه محرم، مخصوصاً ده روز ابتدایی آن، ایام عزاداری شیعیان است. تولد هیچکدام از امامان شیعه در ماه محرم نبوده است.
اول
- ۶ق. غزوه ذات الرقاع با هدف خنثی‌سازی توطئه جنگ از سوی دو تیره بنی‌محارب و بنی‌ثعلبه، از قبیله غطفان.[۱]
- ۷بعثت. آغاز محاصره اقتصادی پیامبر(ص) و بنی‌هاشم در شعب ابی‌طالب.[۲]
- ۹ق. اولین اعزام عاملان زکات به مناطق مختلف برای جمع‌آوری زکات توسط پیامبر(ص).[۳]
- ۲۰ق. فتح مصر به دست عمرو بن عاص در زمان خلیفه دوم.[۴]
- ۳۷ق. متارکه جنگ در صفین بین امام علی(ع) و معاویه با هدف دستیابی به صلح و شروع مجدد آن در ماه صفر.[۵]
- ۸۱ق. درگذشت محمد حنفیه فرزند امام علی(ع).[۶]
- ۱۶۱ق. وفات سفیان ثوری صوفی، فقیه، محدث و از شاگردان امام صادق(ع) در بصره.[۷]
- ۲۲۰ق. احضار امام جواد(ع) به بغداد توسط معتصم عباسی.[۸]
- ۹۱۸ق. ولادت حسین بن عبدالصمد حارثی فقیه، متکلم، رجالی و پدر شیخ بهائی.[۹]
- ۱۰۱۱ق. درگذشت حسن عاملی فرزند شهید ثانی و نویسنده معالم الدین و ملاذ المجتهدین.[۱۰]
- ۱۲۹۷ق. درگذشت میرزا جعفر قزوینی فقیه، شاعر و ادیب شیعه، مدفون در نجف (۲۴ آذر ۱۲۵۸ش).[۱۱]
- ۱۳۶۳ق. درگذشت مرتضی طالقانی فقیه و حکیم شیعه واستاد محمدتقی جعفری (۶ دی ۱۳۲۲ش [۱۲]
- ۱۳۶۶ق. تولد سید عارف حسین حسینی از روحانیان شیعه و رهبر نهضت جعفریه پاکستان (۴ آذر ۱۳۲۵ش.
درگذشت سید ابوالحسن رفیعی قزوینی فقیه، فیلسوف و استاد دروس عالی حوزه علمیه قم (۲۴ دی ۱۳۵۳ش۱۳۹۵ق).[۱۳]
- ۱۴۰۵ق. درگذشت سید عبدالله موسوی شیرازی از مراجع تقلید شیعه و از روحانیان فعال قبل از انقلاب اسلامی ایران در مخالفت با سیاست‌های پهلوی اول و دوم (۵ مهر ۱۳۶۳ش).[۱۴]
دوم
- درگذشت حضرت آدم(ع) نخستین پیامبر الهی.[نیازمند منبع]
- ۶۱ق. ورود کاروان امام حسین(ع) به کربلا.[۱۵]
- ۱۵۷ق. تولد احمد بن عیسی بن زید بن علی بن حسین(ع).[۱۶]
- ۶۰۵ق. درگذشت ورام بن ابی‌فراس حلی فقیه، محدّث امامی و نویسنده تنبیه الخواطر با موضوع مواعظ و حکم اخلاقی.[۱۷]
- ۱۲۹۶ق. ولادت محمدحسین غروی اصفهانی فقیه، اصولی، فیلسوف و شاعر شیعه.[۱۸]
- ۱۳۷۰ق. درگذشت محمد سماوی نجفی مجتهد، قاضی، ادیب و شاعر.[۱۹]
- ۱۳۹۵ق. پایان نگارش کتاب سیری در نهج‌البلاغه نوشته مرتضی مطهری (۲۵ دی ۱۳۵۳ش).[۲۰]
- ۱۴۲۳ق. درگذشت ابوالحسن ایازی از فقهای شیعه (۲۶ اسفند ۱۳۸۰ش).[۲۱]
سوم
- روز آزاد شدن حضرت یوسف(ع) از زندان (بنابر برخی روایات).[۲۲]
- ۷ق. دعوت سران ممالک مختلف به اسلام توسط پیامبر(ص).[نیازمند منبع]
- ۲۳ق. آغاز خلافت عثمان بن عفان سومین خلیفه مسلمانان با رأی شورای شش‌نفره.[۲۳]
- ۶۱ق. نامه امام حسین(ع) به مردم کوفه.[۲۴]
- ۶۱ق. ورود عمر بن سعد فرمانده سپاه عبیدالله بن زیاد به کربلا.[۲۵]
- ۱۴۲۳ق. درگذشت محمد مظفری قزوینی از فقها و اساتید حوزه علمیه (۲۷ اسفند ۱۳۸۰ش).[۲۶]
- ۱۴۳۱ق. درگذشت حسینعلی منتظری از مراجع تقلید شیعه، عضو شورای انقلاب اسلامی، رئیس مجلس خبرگان قانون اساسی و از شاگردان آیت‌الله بروجردی و امام خمینی (۲۹ آذر ۱۳۸۸ش).[۲۷]
- ۱۴۳۶ق. درگذشت مصطفی اعتمادی، روحانی و عضو ارشد حزب وحدت اسلامی افغانستان (۶ آبان ۱۳۹۳ش).[۲۸]
چهارم
- ۶۱ق. سخنان عبیدالله بن زیاد علیه امام حسین(ع) در مسجد کوفه.[۲۹]
- ۶۱ق. شهادت قیس بن مسهر صیداوی فرستاده امام حسین(ع) به کوفه.[نیازمند منبع]
- ۲۵۲ق. آغاز خلافت معتزّ عباسی. طبق برخی گزارش‌ها امام هادی(ع) به دستور وی به شهادت رسیده است.[۳۰]
- ۱۳۵۸ق. پایان نگارش کتاب شرح چهل حدیث نوشته امام خمینی (۵ اسفند ۱۳۱۷ش).[۳۱]
- ۱۴۲۹ق. درگذشت احمد مجتهدی تهرانی از فقهای شیعه و مؤسس مدرسه علمیه آیت‌الله مجتهدی تهران (۲۳ دی ۱۳۸۶ش).[۳۲]
- ۱۴۲۹ق. درگذشت سید جعفر شهیدی تاریخ‌نگار، پژوهشگر، مترجم نهج‌البلاغه و نویسنده تاریخ تحلیلی اسلام (۲۳ دی ۱۳۸۶ش).[۳۳]
پنجم
- عبور حضرت موسی(ع) و بنی‌اسرائیل از رود نیل و غرق شدن فرعون، طبق برخی روایات.[۳۴]
- ۵ق. سریه عبدالله بن انیس برای جنگ با سفیان بن خالد هذلی.[۳۵]
- ۶۱ق. اعزام سپاه ابن‌زیاد برای ممانعت از حرکت مردم کوفه با هدف یاری امام حسین(ع).[۳۶]
- ۱۲۴۶ق. ولادت میرحامد حسین هندی از علمای شیعه در هند و نویسنده کتاب عبقات الانوار در اثبات امامت و دفاع از ولایت امام علی(ع).[۳۷]
- ۱۳۱۰ق. درگذشت ملا احمد فاضل مراغه‌ای فقیه شیعه (۹ مرداد ۱۲۷۱ش).[۳۸]
- ۱۴۱۶ق. درگذشت محمدباقر کمره‌ای روحانی، نویسنده و مترجم شیعه (۱۴ خرداد ۱۳۷۴ش).[۳۹]
- ۱۴۴۳ق. درگذشت مهدی پیشوایی پژوهشگر تاریخ اسلام و تشیع و از نویسندگان مقتل جامع سید الشهدا (۲۳ مرداد ۱۴۰۰ش).[۴۰]
ششم
- شهادت حضرت یحیی از پیامبران بنی‌اسرائیل که در کودکی به نبوت رسید.[۴۱]
- ۶۱ق. یاری‌طلبی حبیب بن مظاهر از بنی‌اسد برای کمک به امام حسین(ع) در واقعه کربلا.[۴۲]
- ۶۱ق. اولین محاصره فرات در واقعه کربلا.[۴۳]
- ۶۱ق. تکمیل لشکر کوفه برای جنگ با امام حسین(ع).[۴۴]
- ۴۰۶ق. درگذشت سید رضی فقیه، متکلم، مفسر، گردآورنده نهج‌البلاغه و برادر سید مرتضی.[۴۵]
- ۱۲۲۸ق. درگذشت سید محمدجواد عاملی فقیه، محدّث و نویسنده کتاب فقهی مفتاح الکرامه (۱۹ دی ۱۱۹۱ش).[۴۶]
هفتم
- سخن گفتن خداوند در این روز با حضرت موسی(ع) در کوه طور بنابر برخی روایات .[۴۷]
- ۶۱ق. بستن آب به روی امام حسین(ع) و اصحابش به دستور عمر سعد.[۴۸]
- ۱۳۱۳ق. ولادت سید محمدهادی میلانی از مراجع تقلید شیعه، استاد حوزه علمیه خراسان و نویسنده محاضرات فی الفقه الامامیه (۹ تیر ۱۲۷۴ش).[۴۹]
- ۱۳۷۰ق. درگذشت جعفر نزاری نقدی فقیه، محدث، مفسّر و نویسنده کتاب الانوار العلویه و الاسرار المرتضویه (۲۸ مهر ۱۳۲۹ش).[۵۰]
هشتم
- ۶۱ق. ملاقات امام حسین(ع) با عمر بن سعد.[نیازمند منبع]
- ۱۰۵۳ق. پایان نگارش کتاب مسالک الافهام اثر محمدجواد فاضل کاظمی (درگذشت۱۰۶۵ق)[۵۱]
- ۱۲۹۰ق. درگذشت ملا علی زنجانی فقیه، نویسنده، استاد حوزه علمیه و مؤسس حوزه علمیه زنجان (۱۸ اسفند ۱۲۵۱ش).[نیازمند منبع]
- ۱۴۱۲ق. درگذشت سید عبدالحسین طیب مفسر، فقیه و مدرس علوم دینی (۲۹ تیر ۱۳۷۰ش).[۵۲]
- ۱۴۲۱ق. درگذشت محمد شریف‌رازی تراجم‌نگار و نویسنده گنجینه دانشمندان درباره شرح حال دانشمندان شیعه (۲۵ فروردین ۱۳۷۹ش).[۵۳]
- ۱۴۳۷ق. درگذشت قربان‌علی عرفانی، روحانی و سیاستمدار شیعه افغانستان (۳۰ مهر ۱۳۹۴ش).[۵۴]
نهم (تاسوعا)
- تولد حضرت موسی(ع)، از پیامبران اولو العزم[۵۵]
- تولد مریم بنت عمران و مادر حضرت عیسی(ع).[۵۶]
- تاسوعا روز بزرگداشت عباس بن علی(ع).[۵۷]
- ۶۱ق. اعلام جنگ از سوی عمر بن سعد و محاصره خیمه‌های امام حسین(ع) در کربلا.[۵۸]
- ۶۱ق. حمله عمر بن سعد به اردوگاه امام حسین بعد از نماز عصر.[۵۹]
- ۶۱ق. صدور امان‌نامه برای فرزندان ام‌البنین از سوی سپاه یزید.[۶۰]
- ۶۱ق. سخنان امام حسین(ع) با اصحابش پیش از واقعه کربلا.[۶۱]
- ۶۱ق. درخواست تأخیر جنگ از سوی امام حسین(ع).[۶۲]
- ۱۳۵۶ق. درگذشت سید محمد حسینی لواسانی تهرانی، حکیم، متکلم، فقیه، شاعر و مفسّر شیعه (۲ فروردین ۱۳۱۶ش).[نیازمند منبع]
- ۱۴۲۷ق. درگذشت میرزاعلی فلسفی فقیه، واعظ و از اساتید حوزه علمیه مشهد (۱۹ بهمن ۱۳۸۴ش [۶۳]
- ۱۲۶۸ق. درگذشت سید محمدقلی موسوی هندی مشهور به علامه کنتوری محدث، فقیه، مورخ و متکلم در هند و مؤسس کتابخانه ناصریه.[۶۴]
- ۱۴۲۰ق. درگذشت اختر عباس نجفی، عالم شیعه اهل پاکستان (۶ اردیبهشت ۱۳۷۸ش)[۶۵]
- ۱۴۳۸ق. حمله به زیارتگاه سخی در کابل در شب عاشورا که ۵۰ شهید و زخمی بر جای گذاشت و داعش مسئولیت آن را به عهده گرفت (۲۰ مهر ۱۳۹۵ش).[۶۶]
دهم(عاشورا)
شب دهم
- سخنان امام حسین(ع) با اصحابش پیش از واقعه عاشورا (۶۱ق).[۶۷]
روز دهم
- اخراج شدن آدم و حوا از بهشت.[۶۸]
- رسیدن کشتی نوح به کوه جودی و خارج شدن از کشتی.[۶۹]
- تولد حضرت ابراهیم(ع) در بابل عراق.[۷۰]
- تولد حضرت عیسی(ع)، از پیامبران اولی العزم (به قول شیخ صدوق در المقنع).[۷۱]
- خارج شدن حضرت یونس(ع) از شکم ماهی [۷۲]
- خارج شدن حضرت یوسف(ع) از چاه[۷۳]
- ۶۱ق. شهادت امام حسین(ع) و یارانش در روز عاشورا.[۷۴]
- ۶۲ق. درگذشت ام‌سلمه همسر پیامبر(ص).[۷۵]
- ۶۷ق. کشته شدن عبیدالله بن زیاد توسط سپاهیان مختار ثقفی.[۷۶]
- ۲۲۶ق. درگذشت بشر حافی از زهاد و مشایخ صوفیه.[۷۷]
- ۱۳۳۰ق. کشته شدن علی ثقة‌الاسلام تبریزی مبارز مشروطه و پیشوای شیخیه تبریز توسط عوامل روسیه (۱۰ دی ۱۲۹۰ش).[۷۸]
- ۱۳۸۳ق. سخنرانی امام خمینی در مدرسه فیضیه در اعتراض به سیاست‌های نظام حاکم بر ایران (۱۳ خرداد ۱۳۴۲ش).[۷۹]
- ۱۴۱۵ق. انفجار بمب در حرم امام رضا(ع) و شهادت ۲۷ زائر (۳۰ خرداد ۱۳۷۳ش).[۸۰]
- ۱۴۲۱ق. درگذشت سید ذی‌شأن حیدر جوادی مجتهد، نویسنده، مترجم و مبلغ دینی اهل هندوستان (۲۸ فروردین ۱۳۷۹ش).[۸۱]
- ۱۴۳۳ق. انفجار در نزدیکی حسینیه ابوالفضلی شیعیان کابل و کشته شدن ۵۵ نفر توسط عوامل لشکر جهنگوی پاکستان (۱۵ آذر ۱۳۹۰ش).[نیازمند منبع]
یازدهم
شب یازدهم
- ۶۱ق. سر امام حسین(ع) در تنور خولی.[نیازمند منبع]
- ۶۱ق. شام غریبان کربلا.[نیازمند منبع]
روز یازدهم
- درگذشت حضرت آدم(ع) نخستین پیامبر الهی.[۸۲]
- ۶۱ق. حرکت دادن اسیران کربلا به سوی کوفه.[۸۳]
- ۶۱ق. دفن شهدای کربلا (بنا به نقلی).[۸۴]
- ۱۱۳۵ق. کناره‌گیری سلطان حسین، آخرین شاه صفویه از حکومت، و گذاشتن تاج به سر محمود افغان (۳۰ مهر ۱۱۰۱ش).[۸۵]
- ۱۳۹۰ق. آغاز کنگره هزاره شیخ طوسی (۲۸ اسفند ۱۳۴۸ش).[۸۶]
- ۱۴۱۰ق. درگذشت سید عبدالله ضیائی‌نیا نماینده مردم گیلان در مجلس خبرگان قانون اساسی (۲۳ مرداد ۱۳۶۸ش).[۸۷]
دوازدهم
- ۶۱ق. دفن شهدای کربلا (بنا به نقلی).[نیازمند منبع]
- ۶۱ق. ورود اهل‌بیت امام حسین(ع) به کوفه.[نیازمند منبع]
- ۹۵ق. وفات امام سجاد(ع) چهارمین امام شیعیان (به نقلی).[۸۸]
- ۷۳۵ق. درگذشت صفی‌الدین اردبیلی عارف، شاعر و نیای شاه اسماعیل اول نخستین پادشاه صفویان.[۸۹]
- ۱۱۳۵ق. گذاشتن تاج شاهی بر سر محمود افغان توسط سلطان حسین صفوی در اصفهان و پایان حکومت صفویان.[۹۰]
- ۱۳۸۳ق. بازداشت امام خمینی توسط نیروهای امنیتی حکومت پهلوی (۱۵ خرداد ۱۳۴۲ش).[۹۱]
- ۱۳۸۳ق. قیام پانزده خرداد در ایران در اعتراض به دستگیری امام خمینی و کشته و مجروح شدن شماری از مردم (۱۵ خرداد ۱۳۴۲ش).[۹۲]
- ۱۴۳۶ق. درگذشت جرج جرداق نویسنده مسیحی اهل لبنان و نویسنده کتاب امام علی صدای عدالت انسانی (۱۴ آبان ۱۳۹۳ش).[۹۳]
سیزدهم
- ۶۱ق. دفن شهدای کربلا (بنا به نقلی).[۹۴]
- ۶۱ق. حاضر ساختن اهل‌بیت امام حسین(ع) در مجلس عبیدالله بن زیاد.[۹۵]
- ۶۱ق. شهادت عبدالله بن عفیف ازدی از اصحاب امام علی(ع) و امام حسین(ع) به دست عبیدالله بن زیاد .[۹۶]
- ۱۰۸۰ق. درگذشت محمدصالح بن احمد مازندرانی فقیه، محدث و داماد مجلسی اول.[۹۷]
- ۱۴۴۳ق. درگذشت محمدرضا حکیمی نویسنده شیعه و از چهره‌های شناخته شده مکتب تفکیک (۳۱ مرداد ۱۴۰۰ش).[۹۸]
چهاردهم
- ۳۳۰ق. ولادت ابن‌حجاج بغدادی شاعر شیعه.[۹۹]
- ۱۲۶۳ق. درگذشت سید صدرالدین عاملی اصفهانی از فقها و اساتید حوزه علمیه اصفهان (۱۲ دی ۱۲۲۵ش).[۱۰۰]
- ۱۳۲۴ق. درگذشت سید ابوالقاسم رضوی لاهوری از فقها و مفسران شیعه در هند (۱۹ اسفند ۱۲۸۴ش).[۱۰۱]
- ۱۳۲۴ق. درگذشت سید محمدمهدی خوانساری از مراجع تقلید شیعه در اصفهان (۱۹ اسفند ۱۲۸۴ش).[۱۰۲]
- ۱۳۷۴ق. درگذشت شیخ علی کاشانی (فریدة الاسلام) از فقها و اساتید حوزه علمیه مشهد و قم (۲۱ شهریور ۱۳۳۳ش).[۱۰۳]
- ۱۴۱۶ق. درگذشت میرزا کاظم دینوری از فقها و اساتید حوزه علمیه تبریز (۲۳ خرداد ۱۲۸۱ش).[۱۰۴]
پانزدهم
- ۶۱ق. فرستادن سرهای شهدای کربلا به سوی شام.[۱۰۵]
- ۱۸۸ق. درگذشت محدث رازی.[۱۰۶]
- ۲۰۰ق. آغاز حرکت امام رضا(ع) از مدینه به مرو.[نیازمند منبع]
- ۲۴۹ق. ولادت ابْن‌عقْده محدث، راوی احادیث و پیرو مذهب جارودیه.[نیازمند منبع]
- ۵۸۹ق. ولادت سید ابن طاووس، عالم و عارف، نقیب شیعیان، نویسنده کتاب‌های اقبال الاعمال و لهوف.[۱۰۷]
- ۱۳۱۷ق. درگذشت خلیل کمره‌ای فقیه، مفسر و از فعالان عرصه وحدت اسلامی (۱۹ مهر ۱۳۶۳ش).[۱۰۸]
- ۱۳۳۴ق. ولادت سید مصلح‌الدین مهدوی اصفهانی مترجم و نویسنده آثار تاریخی (۱ آذر ۱۲۹۴ش).[۱۰۹]
شانزدهم
- ۲۰۰ق. شکست قیام علویان به رهبری محمد محروق و فرماندهی ابوالسرایا.[۱۱۰]
- ۳۰۳ق. ولادت محمد بن جعفر ابن‌نجار محدث، مقری و نحوی و از اساتید شیخ مفید و نجاشی.[نیازمند منبع]
- ۱۳۹۱ق. درگذشت سید مهدی خوانساری از عالمان شیعه (۲۳ اسفند ۱۳۴۹ش).[۱۱۱]
هفدهم
- ۱ عام الفیل. نزول عذاب اصحاب فیل (طبق روایات).[۱۱۲]
- ۹۵۳ق. ولادت شیخ بهائی فقیه، محدث، حکیم و ریاضیدان شیعه.[۱۱۳]
- ۹۸۸ق. دریافت اجازه روایت توسط عبدالله شوشتری اصفهانی از نعمةالله بن احمد بن محمد بن خاتون عالمی و پسرش، احمد بن نعمةالله.[۱۱۴]
هجدهم
- ۹۵ق. وفات امام سجاد(ع) چهارمین امام شیعیان (به قولی).[۱۱۵]
- ۱۲۹۳ق. ولادت حیدرقلی سردار کابلی فقیه، محدث، رجالی، ادیب و ریاضیدان شیعه (۲۵ بهمن ۱۲۵۴ش).[۱۱۶]
- ۱۳۰۹ق. ولادت سید احمد خوانساری، مرجع تقلید و نویسنده کتاب فقهی جامع المدارک (۲ شهریور ۱۲۷۰ش).[۱۱۷]
- ۱۳۲۳ق. درگذشت محمدحسن مامقانی از فقهای شیعه که پس از میرزای شیرازی به مرجعیت رسید (۵ فروردین ۱۲۸۴ش).[۱۱۸]
- ۱۴۰۲ق. درگذشت علامه طباطبائی مفسر، فیلسوف، فقیه، عارف و نویسنده کتاب المیزان فی تفسیر القرآن (۲۴ آبان ۱۳۶۰ش).[۱۱۹]
- ۱۴۲۰ق. درگذشت محمدعلی مردانی شاعر و مدیحه‌سرای اهل‌بیت(ع) (۱۴ اردیبهشت ۱۳۷۸ش).[۱۲۰]
- ۱۴۲۲ق. درگذشت مجتبی محمدی عراقی فقیه، پژوهشگر و نویسنده (۲۴ فروردین ۱۳۸۰ش).[۱۲۱]
- ۱۴۳۱ق. درگذشت علی صافی گلپایگانی فقیه، شاعر، استاد حوزه علمیه قم (۱۴ دی ۱۳۸۸ش).[۱۲۲]
- ۱۴۴۳ق. درگذشت سید محمدعلی عالمی بلخابی از عالمان شیعه افغانستان (۵ شهریور ۱۴۰۰ش).[نیازمند منبع]
- ۱۴۴۳ق. درگذشت محمدعلی فیض گیلانی مجتهد شیعه و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم (۵ شهریور ۱۴۰۰ش).[نیازمند منبع]
نوزدهم
- ۶۱ق. حرکت اسیران کربلا به سوی شام.[۱۲۳]
- ۳۶۶ق. درگذشت حسن بن بویه از حاکمان آل‌بویه.[۱۲۴]
- ۱۴۰۰ق. درگذشت محمدجواد مغنیه فقیه، مفسر و نویسنده التفسیر الکاشف (۱۸ آذر ۱۳۵۸ش).[۱۲۵]
- ۱۴۳۵ق. درگذشت محمدتقی مطهری بروجردی از علما و اساتید حوزه علمیه بروجرد (۲ آذر ۱۳۹۲ش).[۱۲۶]
- * ۱۹ محرم. درگذشت محمدتقی انصاریان، شرح‌حال‌نویس شیعه و مؤسس انتشارات انصاریان (۲۶ مرداد ۱۴۰۱ش)[۱۲۷]
بیستم
- ۶۱ق. دفن بدن جون بن حوی غلام ابوذر غفاری در کربلا.[۱۲۸]
- ۱۲۸۷ق. ولادت محمدرضا نجفی اصفهانی (مسجدشاهی) فقیه، فیلسوف، متکلم، ریاضیدان و شاعر.[۱۲۹]
بیست‌ویکم
- ۴۳۰ق. درگذشت ابونعیم اصفهانی محدث و مؤلف اهل‌سنت و نویسنده کتاب حلیة الاولیاء در شرح حال عابدان و عارفان.[۱۳۰]
- ۷۲۶ق. درگذشت علامه حلی فقیه و متکلم شیعه و نویسنده کشف المراد در عقاید امامیه (۱۵ دی ۷۰۴ش).[۱۳۱]
- ۱۳۷۳ق. درگذشت محمدحسین زاهد از اساتید اخلاق در تهران (۸ مهر ۱۳۳۱ش).[۱۳۲]
- ۱۴۰۱ق. درگذشت میرزا کاظم مجتهد شبستری پدر محسن مجتهد شبستری از فقهای شیعه (۸ آذر ۱۳۵۹ش).[۱۳۳]
- ۱۴۲۲ق. درگذشت میرزا بیوک خلیل‌زاده امام جمعه و نماینده مردم اردبیل در مجلس خبرگان رهبری (۲۷ فروردین ۱۳۸۰ش).[۱۳۴]
بیست‌ودوم
- ۴۶۰ق. درگذشت شیخ طوسی، محدث، فقیه و نویسنده تهذیب و استبصار از کتب اربعه شیعه.[۱۳۵]
- ۱۳۵۴ق. ولادت محمدآصف محسنی از مراجع تقلید شیعه افغانستان، عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل‌بیت (۵ اردیبهشت ۱۳۱۴ش).[۱۳۶]
بیست‌وسوم
- ۱۴۶ق. درگذشت علی بن حسن مثلث از نوادگان امام حسن مجتبی(ع) و پدر شهید فخ.[۱۳۷]
- ۱۶۹ق. درگذشت مهدی عباسی سومین خلیفه عباسی پس از سفاح و منصور دوانیقی و هم‌عصر امام کاظم(ع).[۱۳۸]
- ۱۲۹۷ق. درگذشت ملا محمد نراقی از فقهای شیعه، فرزند ملا احمد نراقی (۱۶ دی ۱۲۵۸ش).[۱۳۹]
- ۱۳۷۲ق. درگذشت سید عبدالله بلادی بوشهری فقیه، فیلسوف، مورخ و نویسنده (۲۱ مهر ۱۳۳۱ش).[۱۴۰]
- ۱۴۲۷ق. بمب گذاری و تخریب حرم عسکریین توسط تروریستهای وابسته به القاعدهٔ شاخه عراق (۳ اسفند ۱۳۸۴ش).[نیازمند منبع]
- ۱۴۴۲ق. درگذشت یوسف صانعی از مراجع تقلید شیعه از اعضای شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام و مجلس خبرگان رهبری (۲۲ شهریور ۱۳۹۹ش).[۱۴۱]
بیست‌وچهارم
- ۱۲۷۲ق. درگذشت ملا محمدتقی استرآبادی از علمای شیعه (۱۴ مهر ۱۲۳۴ش).[۱۴۲]
- ۱۳۴۵ق. ولادت علامه تهرانی از فقهای شیعه[۱۴۳]
بیست‌وپنجم
- ۹۵ق. شهادت امام سجاد(ع) به دستور ولید بن عبدالملک ششمین خلیفه اموی (به قولی).[۱۴۴]
- ۱۴۳۸ق. درگذشت سید تقی طباطبائی قمی از فقهای شیعه و فرزند سید حسین طباطبایی قمی (۶ آبان ۱۳۹۵ش).[نیازمند منبع]
- ۱۴۴۳ق. درگذشت سید محمدسعید حکیم مرجع تقلید شیعه ساکن نجف (۱۲ شهریور ۱۴۰۰ش).[۱۴۵]
بیست‌وششم
- ۱۰۲۱ق. درگذشت عبدالله شوشتری اصفهانی، رجالی و فقیه شیعه.[۱۴۶] با این حال درگذشت او در دهه اول محرم نیز ثبت شده است.[۱۴۷]
- ۱۳۵۱ق. تولد عبداللهی ناصر، عالم شیعه اهل کنیا (۱۱ خرداد ۱۳۱۱ش)[۱۴۸]
- ۱۴۱۶ق. درگذشت سید مصلح‌الدین مهدوی اصفهانی شرح‌حال‌نگار و نویسنده آثار تاریخی (۴ تیر ۱۳۷۴ش).[۱۴۹]
- ۱۴۴۳ق. درگذشت عبدالامیر قبلان رئیس مجلس اعلای اسلامی شیعیان لبنان (۱۳ شهریور ۱۴۰۰ش).[۱۵۰]
بیست‌وهفتم
- ۱۳۰۶ق. درگذشت ملا علی کنی از مراجع تقلید شیعه که در نامه‌ای به ناصرالدین شاه با قرارداد استعماری رویتر با کمپانی هند شرقی مخالفت نمود (۱۲ مهر ۱۲۶۷ش).[۱۵۱]
- ۱۴۰۲ق. درگذشت میرزا احمد سرایی فقیه، واعظ و استاد حوزه علمیه (۴ آذر ۱۳۶۰ش).[۱۵۲]
بیست‌وهشتم
- ۳۶ق. درگذشت حذیفة بن یمان صحابی و صاحب سرّ پیامبر اکرم(ص).[۱۵۳]
- ۶۱ق. ورود اسیران کربلا به بعلبک از شهرهای لبنان امروزی.[۱۵۴]
- ۲۲۰ق. تبعید امام جواد(ع) به بغداد توسط معتصم عباسی.[۱۵۵]
- ۶۵۶ق. کشته شدن مستعصم عباسی به دست هلاکوخان و انقراض حکومت بنی‌عباس.[۱۵۶]
- ۱۲۸۰ق. ولادت محمدطاهر تنکابنی فقیه، فیلسوف و از رجال سیاسی ایران در دوره پهلوی (۲۴ تیر ۱۲۴۲ش).[۱۵۷]
- ۱۴۰۰ق. شهادت محمد مفتح روحانی شیعه، از حامیان امام خمینی در جریان انقلاب اسلامی ایران (۲۷ آذر ۱۳۵۸ش).[۱۵۸]
- ۱۴۴۴ق. درگذشت محمدعلی ناصری مجتهد شیعه و از استادان حوزه علمیه اصفهان (۴ شهریور ۱۴۰۱ش)[۱۵۹]
بیست‌ونهم
- ۶۱ق. رسیدن کاروان اسیران کربلا به شام.[۱۶۰]
- ۱۳۳۴ق. تصرف قم توسط قوای روسیه در جریان جنگ جهانی اول (۱۵ آذر ۱۲۹۴ش).[۱۶۱]
- ۱۳۶۰ق. درگذشت سید علی حجت کوه‌کمره‌ای از فقهای شیعه و پدر سید محمد حجت (۸ اسفند ۱۳۱۹ش).[۱۶۲]
- ۱۳۷۷ق. درگذشت سید جمال‌الدین گلپایگانی از فقهای شیعه و اساتید سطح عالی حوزه علمیه نجف (۴ شهریور ۱۳۳۶ش).[۱۶۳]
- ۱۴۰۷ق. درگذشت یوسف باقری بنابی مجتهد، واعظ و نویسنده کتاب «ثمرة الفواد در ترجمه و شرح تفسیر الفرات الکوفی» (۱۲ مهر ۱۳۶۵ش).[۱۶۴]
- ۱۳۹۸ق. قیام ۱۹ دی در قم (۱۹ دی ۱۳۵۶ش).[۱۶۵]
- ۱۴۳۲ق. درگذشت علی‌محمد اژه‌ای (۱۵ دی ۱۳۸۹ش).[۱۶۶]
سی‌ام
- ۱۸۷ق. قتل جعفر برمکی و سقوط خاندان برمکیان به فرمان هارون الرشید.[۱۶۷]
سایر رویدادهای مهم
- ۱۰ق. نگاشته شدن صحیفه ملعونه، پیمان‌نامه‌ای که بر اساس برخی منابع شیعه، تعدادی از صحابه پیامبر(ص) در مخالفت با رسیدن خلافت به امام علی(ع) آن را نوشتند.[۱۶۸]
- ۱۶ق. وفات ماریه قبطیه از همسران پیامبر اکرم(ص) که ابراهیم از او زاده شد.[۱۶۹]
- ۱۰۱۱ق. پایان نگارش کتاب ترتیب اختیار رجال الکشی، به دست عنایت‌الله قهپایی.[۱۷۰]
- ۱۳۷۸ق. درگذشت کربلایی کاظم ساروقی از حافظان قرآن کریم[۱۷۱]
.jfif)
.jfif)
.jfif)
.jfif)
نظر دهید